Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş
- Unilateral çalışma ile asimetriyi düzeltir ve sırt kuvvetini arttırır.
- Doğru form, kürek kemiklerini sıkma ve kontrollü tempo ile sakatlanma riskini azaltır.
- Haftada 2-3 seans, set/tekrar ve yüklemeye göre ilerleme prensibi uygulanmalıdır.
- Beslenme, uyku ve toparlanma antrenman sonuçları için kritik önemdedir.
- Giriş / Özet
- Temel Bilgiler Tablosu
- Single Arm Row: Nedir ve Temel Mantığı
- Rehberi: Püf Noktaları
- Doğru Uygulama Nasıl Olmalı?
- Antrenman Planı ve Sıklık
- Beslenme ve Makro Dengesi
- Ekipman ve Alternatifler
- Uyku, Toparlanma ve Stres
- Nasıl Uygulanır?
- Isınma
- Ana Hareket
- Yardımcı Hareketler
- Soğuma
- Olası Riskler, Sık Hatalar ve Çözümleri
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Kapanış ve Kaynaklar
Giriş / Özet
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş, sehpaya yaslanarak sırt kaslarını tek taraflı çalıştırma hareketidir ve hedefiniz daha güçlü, dengeli bir sırt ile çekiş kapasitenizi geliştirmekse ideal bir tercihtir. Bu yazıda hareketin doğru uygulanışı, antrenman planı önerileri, beslenme ve toparlanma ipuçları, ekipman alternatifleri ile sık yapılan hataların çözümlerini bulacaksınız. İçerik hem antrenman hem yaşam tarzı açısından uygulanabilir adımlar sunar; tıbbi konularda kişiye göre değişebileceğini unutmayın ve gerektiğinde doktor/diyetisyen/fizyoterapist görüşü alın.
Temel Bilgiler Tablosu
| Türü | Egzersiz |
| Hedefi | Sırt kaslarını izole etmek, unilateral güç ve denge geliştirmek |
| Seviye | Başlangıç – İleri (yük ve varyasyona göre) |
| Süre / Uygulama Sıklığı | Haftada 2-3 seans, her seans 2-4 set/kol aralığında |
| Gerekli Ekipman | Dambıl, sehpaya yaslanma için düz bench; alternatifler ev eşyaları veya kettlebell |
| Zorluk Derecesi | Orta (form ve stabilite gerektirir) |
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş Nedir ve Temel Mantığı
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş, vücudun bir tarafını izole ederek latissimus dorsi (sırtın geniş kası), rhomboid, trapez ve arka deltoidleri hedefleyen bir ağırlık çekiş hareketidir. Hareketin temel mantığı tek taraflı çalışma ile kas dengesizliklerini azaltmak, gövde stabilitesini arttırmak ve her iki tarafın kuvvetini bağımsız geliştirmektir. Spor literatüründe unilateral çalışmaların asimetrileri düzeltmede ve çekiş kuvvetini artırmada etkili olduğu belirtilir; tabii ki uygulama kişiye göre değişebilir ve sakatlık geçmişi varsa uzman görüşü almak önemlidir.
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş Rehberi: Püf Noktaları
Doğru Uygulama Nasıl Olmalı?
- Başlangıç pozisyonu: Bench’e bir dizinizi ve aynı taraftaki elinizi koyun, diğer ayak yerde sabit, gövde hafif öne eğik göğüs bench’e paralel. Dambılı serbest kol ile tutun.
- Çekiş: Dirseği geriye ve yukarı doğru çekin; omuz bıçaklarını (scapula) önce sıkın, sonra kolu gövdeye doğru çekin. Hareketin sonunda sırtınızı buruşturarak kürek kemiklerini bir araya getirin.
- Nefes: Çekiş sırasında nefes verin, aşağı indirirken nefes alın.
- Isınma: Hafif kürek hareketleri, gövde ve omuz dinamik ısınmaları yapın (5-10 dk). Özellikle rotator cuff ısınması faydalıdır.
- Uyarılar: Aşırı yüklenme, çok hızlı kilo verme veya hızlı sonuç takıntısı performansı bozabilir ve sakatlanmaya yol açabilir. Ağrı hissederseniz derhal durun ve gerekiyorsa uzmana başvurun.
Antrenman Planı ve Sıklık
Genel çerçeve:
- Haftada 2 sırt günü: biri güç (ağır), biri hacim (daha fazla tekrar).
- Başlangıç: 2-3 set x 8-12 tekrar (orta ağırlık), haftada 2 kez.
- Orta: 3-4 set x 6-10 tekrar (yük yükseltilir), haftada 2-3 kez.
- İleri: 4-5 set x 4-8 tekrar (daha ağır), tek kolda güç ve stabilite çalışmaları ekleyin.
Beslenme ve Makro Dengesi
Kas gelişimi ve toparlanma için beslenme önemlidir. Genel öneriler:
- Protein: Vücut ağırlığı başına 1.4-2.0 g/gün arası (hedefe göre değişir).
- Karbonhidrat: Antrenman öncesi enerjiyi destekleyecek şekilde yeterli karbonhidrat alın (özellikle yoğun günlerde).
- Yağ: Toplam kalorinin ~20-35%’i makul bir aralıktır.
- Su ve mikrobesinler: Yeterli su tüketimi ve çeşitli sebze-meyve ile vitamin/mineral desteği sağlayın.
Bu değerlerin kişiye göre değişebileceğini unutmayın; özel hedefler için bir diyetisyenle görüşün.
Ekipman ve Alternatifler
- Salon: Düz bench + dambıl (5-50+ kg aralığı).
- Ev: Su dolu su şişesi, kettlebell veya ağır kitaplarla alternatifler olabilir.
- İlave varyasyonlar: Bent-over row, inverted row, TRX tek kol sıraları. Eğer bench yoksa yere destek vererek veya bir sandalyeye el koyarak da yapılabilir.
Uyku, Toparlanma ve Stres
Performans ve kas kazanımı için uyku kritik. Genel tavsiye 7-9 saat uyku; kronik yetersiz uyku toparlanmayı ve antrenman performansını düşürür. Stres yönetimi, yeterli beslenme ve aktif dinlenme (hafif yürüyüş, esneme) toparlanmayı hızlandırır.
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş Nasıl Uygulanır?
Adım adım mini akış:
Isınma (8-10 dk)
Hafif kardiyo 3-5 dk, ardından omuz rotatörleri ve kürek ısınmaları (band row, face pulls).
Ana hareket
3 set x 6-12 tekrar / taraf. Tempo önerisi: 2-0-1 (aşağı inişte kontrollü 2 sn, hareketsizlik 0, çekişte patlayıcı 1 sn). Setler arasında 60-90 sn dinlenme (güç için 2-3 dk).
Yardımcı hareketler
Bent-over reverse fly, single leg deadlift, plank (gövde stabilitesi için) — 2-3 set x 8-15 tekrar.
Soğuma
Hafif esneme, kürek bölgesi mobilizasyonu, nefes çalışması 5-8 dk.
Güvenli ilerleme prensibi: yüklenme artışı ve kademeli değişim ilkesine göre her hafta toplam yükü %5-10’den fazla artırmayın. Dizaynınızı küçük adımlarla ilerletin.
Olası Riskler, Sık Hatalar ve Çözümleri
- Yanlış form (gövde sallanması)
Neden olur? Çok ağır ağırlık ya da zayıf çekirdek stabilitesi. Nasıl çözülür? Ağırlığı azaltın, core’u sıkın, tempo yavaşlatın; gerekirse yardım hareketleriyle gövde güçlendirin. - Boyun/omuz gerginliği
Neden olur? Başın pozisyonu yanlış veya omuzlardan çekme. Nasıl çözülür? Baş nötr pozisyonda tutun, kürek kemiklerini önce sıkın, omuzları yukarı çekmekten kaçının. - Plato (ilerlemenin durması)
Neden olur? Tekdüze program veya yetersiz toparlanma. Nasıl çözülür? Set/tekrar varyasyonu, progresif yükleme, yeterli uyku ve beslenme sağlayın. - Aşırı yorgunluk / aşırı kullanım
Neden olur? Çok sık tekrar veya yetersiz dinlenme. Nasıl çözülür? Haftalık sıklığı azaltın, süreli deload uygulayın, gerektiğinde profesyonel destek alın.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: Single Arm Row ile barbell row arasındaki fark nedir?
Tek kol dambıl çekiş unilateral denge ve asimetri düzeltmeye odaklanır; barbell row ise genelde daha ağır yük taşıma ve simetrik güç geliştirme için uygundur.
S2: Hangi ağırlıkla başlamalıyım?
Başlangıçta kontrollü 8-12 tekrar yapabileceğiniz ağırlıkla başlayın. Form bozuluyorsa ağırlığı azaltın. İleri aşamada kademeli olarak ağırlığı artırın.
S3: Sırt ağrım varsa yapabilir miyim?
Bu kişiye göre değişir. Hafif ağrılarda form düzeltilip düşük ağırlıkla başlanabilir ama şiddetli veya kronik ağrılarda önce bir fizyoterapiste danışın.
Kapanış ve Kaynaklar
Single Arm Row: Tek Kol Dambıl Çekiş hakkındaki bu rehber umarım size pratik bir kılavuz sundu. Deneyiminizi paylaşın: Hangi hedef için uyguluyorsunuz, hangi varyasyonu sevdiniz? Yorum olarak yazın, tartışalım. Daha fazla egzersiz içeriği için Egzersiz Hareketleri sayfamıza göz atabilirsiniz. Bilimsel destek ve genel güç-kas rehberleri için ACSM kaynaklarını da inceleyebilirsiniz.
